Het goed is beschermd

Het is verboden om beschermde goederen te ontsieren, te beschadigen, te vernielen of andere handelingen te stellen die de erfgoedwaarde kunnen aantasten. Dat heet het passief behoudsbeginsel.

Er is ook een actief behoudsbeginsel dat zegt dat je tijdig werken moet uitvoeren voor de instandhouding, de beveiliging, het beheer, de herstelling en het onderhoud van je beschermd goed.

Vergunnings- of toelatingsplicht

Voor heel wat ingrepen aan een beschermd onroerend goed heb je een vergunning of toelating nodig. Meer informatie vind je in de rubriek ‘Ik wil werken uitvoeren.

Verbod op sloop of vernietiging

Een beschermd goed mag je niet slopen of vernietigen. Van dit basisprincipe kan enkel worden afgeweken in zeer uitzonderlijke gevallen. Het Onroerenderfgoeddecreet laat bijvoorbeeld toe dat een beschermd monument of een beschermd stads- of dorpsgezicht gedeeltelijk gesloopt wordt als de sloop de erfgoedwaarden van het geheel niet wezenlijk aantast. De volledige sloop van een beschermd monument of stads- of dorpsgezicht is altijd verboden.

Als het gaat over vernietiging is archeologie een speciaal geval, omdat een opgraving sowieso een vernietiging impliceert. Bij beschermde archeologische sites (of een beschermde archeologische zone volgens het archeologiedecreet uit 1993) moeten de handelingen aangepast zijn aan de doelstelling van het beschermingsbesluit. Sommige besluiten gaan uit van een strikt in-situbehoud. Andere beschermingsbesluiten laten toe dat er opgegraven wordt mits garantie op een goede ex-situbewaring. De opgraving gebeurt dan door een erkend archeoloog.

Leef je deze rechtsgevolgen niet na, dan kan het zijn dat je in contact komt met een handhavingsinstrument.

Informatieplicht

Ben je eigenaar van een beschermd goed of een deel ervan? Wil je het verkopen of verhuren voor meer dan 9 jaar? Of wil je het inbrengen in een vennootschap, een erfpacht- of opstalrecht vestigen of overdragen of de eigendom op een andere manier overdragen? Dan moet jijzelf of de notaris in de aktes of overeenkomst vermelden dat het goed beschermd is en wat de juridische gevolgen zijn. Meer informatie over de informatieplicht bij beschermd erfgoed vind je hier.

Meldingsplicht

Een notaris is bovendien verplicht om de verkoop van een beschermd goed te melden aan het agentschap.

Financiële ondersteuning

Voor het beheer van beschermd erfgoed is het mogelijk om een beroep te doen op financiële ondersteuning van de Vlaamse overheid, bijvoorbeeld een erfgoedpremie of erfgoedlening. Mits een aantal voorwaarden kan je ook recht hebben op een verlaging van het voorkooprecht bij aankoop van het erfgoed of verlaging van de schenkbelasting.

Meer informatie over de beschermingprocedure en rechtsgevolgen van een bescherming vind je in de folders: